Technika IchimokuGiełda, podróże i książki oczami inwestora :-)

Dawno nie było większego wpisu z edukacji finansowej, także czas to nadrobić.

Jak wiadomo inflacja, czego ostatnio też mogliśmy doświadczyć, jest negatywnym zjawiskiem dla każdego posiadacza jakichkolwiek oszczędności, gdyż tracą one na wartości. Obecne odczyty dla młodego pokolenia mogły być szokiem, ale dla starszego pokolenia, pamiętającego zmiany ustrojowe, to była jedynie namiastka tego, co przeżyli. Dla przypomnienia w lutym 1990 roku odczyt inflacji wskazał 1183,1% (r/r).

Stali czytelnicy zapewne pamiętają jaką opcję dla ochrony oszczędności polecałem dla każdego, kto nie ma czasu na giełdę. Były to oczywiście obligacje skarbowe indeksowane inflacją. Sam, pod kątem wcześniejszej emerytury, również skorzystałem z tych instrumentów, zgodnie z zasadą, że trzeba w coś wchodzić zanim to stanie się modne, czyli rozpocząłem zakupy kiedy inflacja była niska, a co za tym idzie różnica pomiędzy pierwszym okresem odsetkowym a inflacją była niewielka. Potem, gdy inflacja podskoczyła, taka różnica wynosiła już sporo (bo co to za interes, gdy pierwszy rok ma oprocentowanie 6-7% a inflacja wynosi 15-16%?).

Obecnie inflacja od szczytu spadła, a gdzieniegdzie na obligacjach mam prawie 20% oprocentowanie. Na lokatach tyle nie ma. 🙂

Obligacje zatem spełniły swoje zadanie i cieszę się, mogłem wielu Czytelników naprowadzić na te antyinflacyjne instrumenty. 🙂 Taka też była moja misja w czasie zakładania bloga, by nie był to „fast food”, ale miejsce, gdzie można podpatrzyć rozwiązań na dużo szerszy horyzont i na wiele rozmaitych sytuacji. 🙂

Przejdźmy jednak dalej i skupmy się na inflacji. Jak wiadomo nie od dziś, dobrze jest się uczyć na błędach, najlepiej cudzych, warto przyjrzeć się bliżej Argentynie.

Tej samej Argentynie, która była kiedyś w TOP 10 najbogatszych krajów świata! Co poszło nie tak? Zaczęło się od bliskiego przyjaciela ZSRR, Juana Peróna, który sięgnął po władzę i zamierzał stworzyć „socjalistyczny raj”. Coś jednak nie wyszło i kraj przez kolejne dekady zmagał się z bankructwami i problemami, aż w końcu przyszła nadzieja.

Mauricio Macri, wybrany na prezydenta były burmistrz stolicy, a wcześniej prezes klubu Boca Juniors, jako przedsiębiorca rozumiał szerzej wzrost cen i postawił na ostrą walkę z inflacją. Popełnił jednak pewien błąd, gdyż nie wziął pod uwagę, że każdy chciałby niską inflację, ale nie swoim kosztem.

Zaciskanie pasa nie spodobało się ludziom. Woleli robić to samo, licząc, że będą inne rezultaty. Macri przegrał kolejne wybory, a jego następca zamieniał kraj w ruinę. Inflacja przekroczyła 120%.

Niezadowolenie mieszkańców osiągnęło zenit, bowiem wybory wygrał Javier Milei, który jak można wyczytać na Wikipedii stanowi argentyński odpowiednik Janusza Korwin-Mikkego. Tak, dokładnie tego polityka.

Milei został prezydentem Argentyny i zaczął robić porządki z rozmachem.

Dla oszczędności ściął liczbę resortów, innymi słowy zrobił cięcia, by ograniczyć wydatki na pensje. Niektóre gałęzie ekonomii uważają, że im mniej jest urzędników, tym lepiej. Wynika to z założeń, że urzędnikowi trzeba płacić z budżetu, a zwalniając go i kierując jego ręce do gospodarki, będzie on generował do budżetu dochody. Jeśli założy firmę, to całkiem pokaźne dochody.

Czyli daje przykład z góry, by ludzie widzieli, że czeka ich zaciskanie pasa (a musi, jeśli inflacja ma zostać zdławiona), ale zaciskanie zaczyna od „góry”.

O co więc chodzi z tym zaciskaniem pasa? Do czego jest ono potrzebne? I jak ma pokonać inflację? Każdy kto liznął trochę ekonomii, słyszał o spirali inflacyjnej:
Zjawisko inflacji sprawia, że przedsiębiorcy w celu utrzymania realnych zysków przedsiębiorstwa na stałym poziomie podnoszą ceny produkowanych przez nich towarów i usług. Wzrost cen na rynku powoduje spadek siły nabywczej pieniądza i żądania pracowników w kierunku podwyżek płac utrzymujących ich realne zarobki na niezmienionym poziomie. Podwyżki te z kolei prowadzą do dalszego wzrostu cen towarów i usług (wzrost kosztów czynników wytwórczych), co znowu prowadzi do spadku siły nabywczej pieniądza. https://pl.wikipedia.org/wiki/Spirala_inflacyjna

A zaciskanie pasa, to rzecz, przez którą można przegrać wybory, ale może Argentyńczycy są gotowi na to, by zbić inflację? Kto wie. Zobaczymy jak Javier Milei sobie z tym poradzi, bo nie będzie łatwo.

Do zbicia inflacji potrzebne jest ograniczenie pieniędzy w obiegu.

Trzeba więc zrobić cięcia w wydatkach socjalnych, co może wzburzyć ich beneficjentów przyzwyczajonych do tego, że „państwo da”.

Tak samo podwyżka stóp procentowych, która ogranicza możliwości konsumpcyjne posiadaczy kredytu, może wzburzyć tych co spłacają raty. Gdy stopy zostaną podniesione powyżej granicy możliwości np. osób z kredytem hipotecznym, to następuje deflacja na nieruchomościach – rynek zalewają obiekty z licytacji komorniczych. To dopiero potrafi wzburzyć ludzi.

Dochodzi do tego konieczność mrożenia pensji w budżetówce, co również, szczególnie w krajach, gdzie biurokracja jest przerośnięta, prowadzić może do niezadowolenia. Tutaj chyba jest największy dylemat. Kiedyś spotkałem się z badaniami, że wzrost pensji wcale nie wpływa na jakość usług w sektorach publicznych, natomiast modernizacja sprzętu już wpływa np. wymiana starego, awaryjnego pługa śnieżnego na sprawdzony, markowy sprzęt potrafi w czasie śnieżnej zimy podnieść komfort poruszania się po drodze, a wzrost pensji ekipy odśnieżającej już tego nie zrobi. 🙂

Także każda z dróg do ujarzmienia 120% inflacji w Argentynie będzie wymagała poświęceń. Jestem ciekaw jak się zakończy kadencja prezydenta Milei. Może zapisze się w historii jako ten, który uzdrowił finanse Argentyny.

Reasumując, długotrwałe korzyści w wielu aspektach kolidują z tymi krótkoterminowymi, przez co chcąc uzyskać coś chwilowego, wpada się w tarapaty. Tak to wygląda przy inflacji, a gdy nakręca się spirala inflacyjna, potrzebne są twarde działania, które z kolei są niepopularnie dla wyborców.